Andragogìa: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 11:
L’'''andragogìa''' (''andragogia'' in [[itagliàn|itagliàṅ]], da 'l gréc ''ἀνήρ, anēr'', ''ἀνδρός, andros'', "[[òm]]" e ''αγω'', "purtèr", "cunpagnèr", ch'a starèv per "educhèr") l'è cla branca edla [[pedagogìa]] ch'la stùddia el manéri 'd [[insgnamèint|insgnèr]], ed [[formasiòun|formèr]], e 'd [[socialiśasiòun|socialiśèr]] i agìnta grand ch'i gh'n àpien biśògn.
La diferèinsa più grosa che 'n [[educadōr]] al gh'à da tgnìr in amèint quand al gh'à dla ginta granda da tgnìrgh adrē, l'è che quischè i gh'àn bèle el só idèi, i só pinsēr e anca i só [[pregiudìsi]] un bel pô radichê in di só savér. Insgnèr a di agìnta grand la nn'è minga damànd fèr cgnùser i lavōr ai putèin e ai ragasōl ch'i i sèinten per la prìma volta, mo a gh'è da fèr a metê coi lavōr che i agìnta grand i sàn bèle e i ìn anca un bel pò cunvìnt ed savéri bèin. Mèinter che ai ragasōl te gh'insègn di lavōr ch'i gh'gnaràn bòun soquànt [[an]] più in là quand lò 'l andrà a lavurèr, i agìnta grand i dmànden edla cgnusìnsa ch'la dvintìs ùtil edmatèina, dimòndi présti, edla formasiòun per al [[lavōr]], per na [[lìngva furastéra]] da śuntèr a 'l só conpetèinsi, e di quèl ch'i pòsen servìr [[incō]]. La manéra 'd inparèr di agìnta grand 'l è dimòndi lighèda a 'l esperimènt, ala misa a l'ōvra lè per lè edla nóva teorìa ch'i gh'àn apèina śibî.<br>Soquànt [[psicòlog|epsicòlog]], dimòndi arèint ai noster tèinp, damànd [[Daniel Levinson|Levinson]], i àn strulghê la teorìa che i agìnta grand i sarèven più interesê a inparèr di lavōr nōv in chi perìod ed [[crìś]] e 'd [[tranśisiòun]] preśèint ed lung ala só vìta, ch'i s dàn al canbi coi perìod ed stabilitê indû gninta a scalfirèv la bòuna drìta tolta sù.
{{CITAZIONE2|Vi sono forse scuole in qualche luogo, scuole non dico superiori, ma di grado ancora più elevato, che preparino i quarantenni ad affrontare il loro domani colle sue esigenze, come le scuole superiori comuni conferiscono ai giovani una prima conoscenza del mondo e della vita? Noi giungiamo alla metà della vita con la più completa impreparazione e, quel che è peggio, vi giungiamo provvisti di preconcetti, di ideali, di verità buoni sino a quel momento. Ho curato troppe persone anziane e troppo sovente ho guardato nei recessi segreti delle loro anime, per non essere più che convinto della verità di questa regola fondamentale.|Gh'ìni, s'ocòr, da na quèlc pèrt dal scóli, a n'dig minga dal scóli élti, mo dal scóli incòr più élti, ch'i prepèren i agìnt ed quarànt'an a spianèr i só [[edmàn]] coi só biśògn, acsè damànd el scóli élti i śibìsen ai śóven na prìma cgnusìnsa dal mond e dla vìta? Nuètr a rivèm ala metê dla nostra eśistèinsa sàinsa èsren preparê gnanc un pô e, incòr, a gh'rivòm pin ed pregiudìsi, 'd ideèl, ed veritê ch'i éren stèdi bòuni fin a cal mumèint lè. Mè ajò tgnû drē a tròpi persòuni vèci e tròp despès ajò tgnû vèder in di cantòun lughê dal só [[alma|almi]], pr ann èser più che cunvìnt edla veritê ed cla prìma réghla chè.|'''Le diverse età dell'uomo''', ed [[C. G. Jung]], ''1942''<ref>{{it}} ''"Le diverse età dell'uomo"'' in ''"Il problema dell'inconscio nella psicologia moderna"'' ed [[Carl Gustav Jung]], tradusiòun da 'l [[tudèsch]], [[Turèin]] 1979, paǵ 185.</ref>|DIALETTO={{carpś}}|LINGUA={{it}}}}
<br>Dimòndi teoriśasiòun in sìm'a l'andragogìa i deśvìnen da 'l [[pedagogìsta]] [[Stat Unî|americàṅ]] [[Malcom Knowles]], ch'al li scrivìva in dal [[1980]] in dal só lìber ''The Modern practice of adult education: From pedagogy to andragogy''.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20160219181740/http://www.hospitalist.cumc.columbia.edu/downloads/cc4_articles/Education%20Theory/Andragogy.pdf Un pcòun dal lìber] ed [[Knowles]] in dal sit ''archive.org''.</ref><br>
Knowles al cata dal diferèinsi ed sustànsa da mèś a 'l manéri 'd inparèr di agìnta grand e quìli di ragàs più cic.
==Soquànt precedèint estòric==
[[File:UPT-Saint-Etienne-mai-2015.jpg|thumb|right|390px|Na lesiòun edl’''[[Université Populaire du Théâtre]]'' dal 2015.]]
La nn'è minga na nuvitê che dla ginta granda la gh'àpia dl interèsi a inparèr incòr in dla só vìta, ch'la dmanda edl'ètra formasiòun e ch'la gh'àpia incòr dal pasiòun [[cultùra|culturèli]] da purtèr avànti.<br>
S'a vlèm tōr 'l eśèinpi edla scóla dal gréc [[Sòcret]], a savém che lò al sprunèva i só studèint a 'l ragiunamèint, a serchèr dèintr in sè stès el rispòsti ai enìgma edla vìta. I pinsadōr antìg [[Platòun]], [[Aristòtel]], [[Geśù]], [[Ciceròun]] e [[Sant Agostèin]], i 'l saìven bèle, che i agìnt grand i pólen inparèr e interesères ai savér nōv, e che la só manéra 'd inparèr l'è più cunpàgna a n'arsérca personèla che a dl insgnamèint deśgnû da 'l élta.<br>
In dl'etê modèrna, di pinsadōr damànd [[Martin Lutēr]], [[Filìp Melantòun|Melantòun]], [[Śvan Comèni|Comèni]], i intindìven l'educasiòun di aginta grand de più damànd n'[[alfabetiśasiòun]], ch'a s deśgnìva da di tèinp indû 'l [[analfabetìśem]] 'l éra 'l pan ed tut i dè.
<br><br>
Line 33 ⟶ 35:
==Colegamèint estèren==
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20160219181740/http://www.hospitalist.cumc.columbia.edu/downloads/cc4_articles/Education%20Theory/Andragogy.pdf Un pcòun dal lìber] ''"The Modern practice of adult education: From pedagogy to andragogy"'' ed [[Malcom Knowles|Knowles]] in dal sit ''archive.org''.
* {{en}} [https://infed.org/malcolm-knowles-informal-adult-education-self-direction-and-andragogy/ La vìta e i pinsér ed Malcom Knowles] in dal sit ''infed.org''.
|sel=1
| |||