Culâgna: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Robó - quistiòun d'ortografèia in arzân
mNessun oggetto della modifica
Riga 23:
 
==Al teritôri e l'ambiĵnt==
L'é al cmûn pió céch, cme nòmer 'd abitânt ma mìa cme larghèsa dal teritôri, ed la pruvîncia ed Rèz; a's ca a mèza via tra Rèz e [[La Spèsia]], al teritôri l'é tót traversê da la Statêla 63 che, dôp èser andêda a drê al fiòmfióm [[Sècia]], la và só da la Gablèina al Pâs dal Cerêto per pó andêr zò vêrs la Lunigiâna. Al teritôri dal cmûn ed Culâgna l'é més in 'na lêrgha e stupènda vâl ch' la cumbîna cun l'êlt bacîn da Sècia e l'é prutèt da un sistêma ed muntâgni in grând pêrta quacê da un fisóm d'êlber. A i pē dal Caṣarōla, al cèinter ed la vâl, a nâs al fiòmfióm Sècia, al só âchev, cun la zûnta dal jâchev ed dimòndi turèint, àn scavê ind i sècol la bèla vésta di ''Schiôch''
Al teritôri ed Culâgna l'è dimòndio despêra e turmintê, la só altèsa la và da i 750 mêter 'd Acvabòuna a i quêsi 2.000 mêter dal Caṣarôla e 'd la Nûda. Al j abundânti anvêdi ed l'invêren, che in soquânt fiânch, dimòndi in êlt, la nèiva la gh'armâgn fîn a la têrda primavèira, a fân 'na sôrta ed cèch giasêr alpèin, sté anvêdi a fân la só pêrta ind l'alvêr al livèl dal fêldi dal teritôri dōve a gh'é dimòndi surzèi d'âchev frèschi. Al teritôri al gh'à di aspèt divêrs: dimòndi zôni pió pêra, dōve incòra incô a vîn lavurê la tèra, a fêrmen al calêdi vêrs al fiòmfióm Sècia. La modêrna stasiòun de spòrt invernêl ed Cerêto Lêgh l'é a i pē ed La Nûda cun soquânt laghèt dal qualitê alpèini: tra quisché d' arcurdêr al Lêgh da Cerêto e al Lêgh Prânda, circundê da un sfònd d'êter tèimp. J êlber e al piânti în ed qualitê divêrsi a secònd in dóve in mési e a che altèsa. A's gh'à 'na fâsa tra i 650-850 mêter ch'lé pusès dal castâgn che ind i tèimp indrê l'é stê impurtânt per la cunuméia ed la gînta dal pôst. 'Na fâsa ed mèza altèsa fra j 800 e i 1.700 mêter a gh'é la fâza da taj ch' la fà un straordinâri mantèl ch'an s'égh pōl mìa andêr dèinter. Sta zôna l'é da sèimper al règn naturêl ed la fâza, pôchi vôlti insèm a dal j êtri piânti. I pîn preṣèint în al risultê dal piantagiòun fâti da l' òm in èpochi divêrsi. In mèza a la fésa fâza a l'altèsa ed 1.000 mêter a gh'é di prê naturêl ch' a se ṣlêrghen só ògni fiânch da i 1.700 a i 2.000 mêter dal sèmi pió êlti. La fésa e diferèinta êrba la dà urègin a pastûri dimòndi serchêdi e quistiunêdi ind i tèimp indrê. Al sòt bôsch ed Culâgna l'é dimòndi réch ed prudòt cun la bundânsa ed fónz 'd ògni gèner, frâvli, môri, lampòun, e ind al zôni pió êlti destèiṣi ed mertél.
 
==Stòria==