Dialètt pramzan: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Etichette: Modifica da mobile Modifica da web per mobile
Nessun oggetto della modifica
Riga 1:
{{Metacaixa
{{Variant|PRA|}}Al '''dialètt pramzan''' l'è 'n dialètt [[gàl-italic]] d'la [[lèngua emiliana-romagnöla]] parlé int'la [[provènsa äd Pärma]]. Al vén in pärta dala popolasiòn dî [[gàl]] [[bòi]] chi även ocupé il téri d'la zona d'Pärma in t'al 400 a.C. , genta che dopa l’invazión romana l'è restädâ a abitär il térî da vénsù e i s'én mis'cè con j invazor roman. Al lésich c'à s'parläva donca in chi temp lì l'era un latén contaminè da influensi d'la genta galica.
|id=0
I Gal, o [[célt]], j'an lasè un retàg prezent ancòrra in sérti paroli d' uz cmón cme “gozèn” (maiale), “scrana” (sedia) o ancòra “sôga” (fune). Sucesivament par causa d'j invasiòn spagnoli e sopratut francezi in t'al dialét pramzan a's polen catär dil parôli c'a venen dal francez cme “[[tirabusòn]]” (cavatappi) opùr “vert” (aperto) o "pòmmm da téra" (patata) e bombén d' ätri paroli ancòrra.
|color=
|bt1=Pramsân
|bticona1=[[File:Bandiera_di_Parma.PNG|16px]]
|ps1=
__NOTOC__
 
{{dialort | dial=Pramsân}}
 
[[File:Statua di Ercole e Anteo nel Palazzo del Comune di Parma, chiamata in dialetto Parmigiano "I du Brassè".jpg|thumb|250 px|right|Stàtua 'd Ercole e Anteo, “I du Brasè” in dialètt pramzan]]
 
 
{{Variant|PRA|}}Al '''dialètt pramzan''' l'è 'n dialètt [[gàl-italic]] d'la [[lèngua emiliana-romagnöla]] parlé int'la [[provènsa äd Pärma]]. Al vén in pärta dala popolasiòn dî [[gàl]] [[bòi]] chi även ocupé il téri d'la zona d'Pärma in t'al 400 a.C. , genta che dopa l’invazión romana l'è restädâ a abitär il térî da vénsù e i s'én mis'cè con j invazor roman. Al lésich c'à s'parläva donca in chi temp lì l'era un latén contaminè da influensi d'la genta galica.
 
I Gal, o [[célt]], j'an lasè un retàg prezent ancòrra in sérti paroli d' uz cmón cme “gozèn” (maiale), “scrana”“[[scrana]]” (sedia) o ancòra “sôga” (fune). Sucesivament par causa d'j invasiòn spagnoli e sopratut francezi in t'al dialét pramzan a's polen catär dil parôli c'a venen dal francez cme “[[tirabusòn]]” (cavatappi) opùr “vert” (aperto) o "pòmmm da téra" (patata) e bombén d' ätri paroli ancòrra.
 
==Difuzsion==
Al pramzan l'è parlè in tutta la [[provensa äd Pärma]], i s' polèn pärò risconträr ancòrra tri principäli varianti, la primma in di zoni d'la “basa” ( pù o meno da [[Torîl]] al fiumm [[Po]]), la sgonda in chi zonî dî cmòn 'd [[Fidensa]], [[Busej]] e côl äd [[Sälsmagiôr Terem]] (in do l'è pù zvén al [[dialètt piasintén]] orientäl 'dla Vala dl'Ärda) e la tersa in dl’area di Apenèn. Il variasiôn in tal dialètt i s' caten, oltre ca int'na quälca parola, pu c' äter in t'la prononsa dil vocäli.

In t'la montagna pu precisamènt in'tj älti vali dal [[Tär]] e dal [[Sén]] al dialètt al comensa a veregh na quälca inflesiôn [[Ligure]]. Al dialètt par cui c'jèn miga propria 'dla citè d' Pärma, l'è ciamè dai Pramzan (abitant d'la citè 'd Pärma) cme "''arioz''" o "''parmens''". Al dì d'incó al dialèt pramzan al s'è acsì profondament misc'è con l'"''arioz''" d'la provensa e con di atär che solament poch studioz dal dialètt i conserven la parläda originäria.
 
==Provèrbi in dialètt pramzan==
*Chi äzon nassa, äzon môra.
Line 46 ⟶ 63:
==Bibliugrafia==
Giuseppe Carli, Umberto Paravini, ''Dizionario Parmigiano-Italiano'', 1966.
 
|sel=1
}}
 
[[Category:ER_DIALETTOLOGIA]]