Caşalgrând: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
m zuntê fôto
Riga 2:
{{SCHEDA COMUNE
|COMUNE={{MSG|Casalgrande|ARZ=Casalgrând}}
<!-- |IMMAGINE=Casalgrande_panorama1.gif
|DIDASCALIA={{MSG|Panorama di Casalgrande|ARZ=Vésta ed Casalgrând}}
|DIDASCALIA= -->
|PROVINCIA={{MSG|provincia di Reggio nell'Emilia|ARZ=[[pruvîncia ed Rèz|ed Rèz]]}}
|CARTINA=REGGIO
Riga 20:
|1931|7637|1936|7601|1951|8148|1961|8339|1971|11551|1981|13382|1991|13269|2001|14226|2007|17434}}
}}
'''Casalgrând''' ('''Casalgrande''' in [[italiân]]]) l’é un cmûn ed quêṣi vintméla abitânt ed la [[pruvîncia ed Rèz]].
 
[[Image:Castellocasalgrande_piccolo2.jpg|left|thumb|Castèl ed Casalgrând<br> (fôto 1920)]]
 
==Stôria ==
[[Image:Castellocasalgrande_piccolo2.jpg|left|thumb|Castèl ed Casalgrând<br> (fôto 1920)]]
 
Al prémi nutèsi stôrichi inséma a Casalgrând an vân mìa d’ed là ed la secònda metê dal X sècolo d.C.
Line 34 ⟶ 35:
 
Gnînto l’é dê a savèir dal lòungh peréiod dal regrès e dal j-invasiòun barbârichi mó sicuramèint sté tèri j-àn patî la ‘stèsa sôrte dal teritôri arzân che SAnt'Ambrōş al cûnta tra i pió culpî da la fória di bârber.
[[Image:Casalgrande_Castello.gif|thumb|left|100px|Castèl ed Casalgrând al dé d'incô]]
 
Cun al [[feudalèişom]] a’s cumîncen ad avèir al prémi nutési sicûri, da dōve s’impêra che Casalgrând e al zôni atâch êren sóta al Veschév, al Cmûn ed Rèz, a la Badéia ed [[Nonâtla]] e al Cunvèint ed S. Lisânder ed [[Pèrma]] e che i sô furtifichê Castê, gnû só intōren al Mél, êran argumèint ed quistiòun, cme dimòndi êter ed la zôna, tr’ al putèinti faméj arzâni, che, fichêdi ind al lôti tra Papêt e Impêr, combatîven pr’ avèir la dmèj ind al Cmûn ed Rèz.
 
Line 43 ⟶ 44:
Casalgrând l’êra armêşa in tót al manēri sóta i Fogliani fîn al 1409 quând [[Nicolò III d'Este]], dôp avèir vînt i [[Visconti]], Carlo Fogliani e [[Ottobono Terzi]], l’ à cunquistê al tèri, cun còst l’é finî a còl lòungh peréiod ed lôta ch’ l’à vést pasêr ind al cuntrêdi ed Casalgrând al suldaréi di [[Gonzaga]], di [[Scalgeri]], di Visconti e di j[[Estèin]] in guèra pr’ al pusès dal teritôri arzân. Da sté dâta fîn al 1859 Casalgrând l’à fât pêrt dal properietê estèins, sêlov dal cèchi ocupasiòun caşalèini e furastêri.
 
[[Image:Castellodisalvaterra_piccolo1.jpg|left|thumb|Castèl ed Salvatèra<br> (fôto 1931)]]
 
Int al 1413 Nicolò III d'Este l’à dê Casalgrând, [[Salvatèra]] e [[Dinasân]] al frarèiş Alberto Delle Sale che int al 1423 al l’à promôs al stêt ed fèved. Môrt Delle Sale Casalgrând l’é andê a fêr pêrta ed la [[Cuntèia de Scandiân]] sóta [[Feltrino Bojardi]]. Gvernerân i Bojardi fîn al 1560. Còl di Bujêrd l’ stê un bòun gvêren, in ch’al tèimp lé Casalgrând l’é chersû d’impurtânsa tânt d’ èser purtê al grêd ed giudicadûra da dōve a dipendîven Dinasân e [[Muntbèbi]]. In sté peréiod la zôna l’à duvû patîr al j-invasiòun di Francèiş e di Spagnôl in lôta per la superioritê ind l'Italia.
Line 56 ⟶ 57:
 
Int al 1750 al Marchesê l’é pasê al genvèiş Gian Battista Mari che al l’à tgnû fîn al 1777.
[[Image:Casalgrande_Villaspalletti.gif|thumb|100px|Vèla Spalletti]]
 
A gh’l’à pó avû [[Ercole Rinaldo d'Este]] fîn al 1795 quând [[Napoleòun]], ocupând l'Itâlia, l’à decretê l'abolisiòun di fèved. Ind al tèimp ed l'ocupasiòun francèişa al cmûn l’à fât pêrt dal V Cantòun del Dipartimèint dal Cróstel. L' avgnûda napoleônica l’à fât nasêr in un prém tèimp intuşiâşem, mó dôp a gh’à ciapê al pôst la paûra, al preocupasiòn e a la fîn l'ôdi per i conténov sacrifési impôst da i francèiş.
 
Line 66 ⟶ 67:
Dal 1960 l'indóstria l’à cumincê a fiurîr dvintând incô al prém setôr ed la cunuméia dal Cmûn ed Casalgrând.
 
== Lésta di léber ==
 
== Materiêl pr'andêregh in fònda ==
Pêrta dal nutési e dal fotograféi ed ch’ la vōs che a deşvinen dal segvèinti publicasiòun comunêli:
{{BIBLIOGRAFIA
|RIFERIMENTI=
''Pêrta dal nutési e dal fotograféi ed ch’ la vōs che a deşvinen dal segvèinti publicasiòun comunêli:''
 
* #AA.VV. "Casalgrande, un paese, la sua storia, la sua anima", Editrice Telesio, Milano 1993.
* #Don Aldo Margini, "CASALGRANDE Memorie storiche, civili ed ecclesiastiche", Edizioni L'Aquilone, 1992.
* #Ivan Basenghi e Luciano Miselli, "CASALGRANDE Immagini e vicende negli anni", Edizione Litostampa La Rapida, 1989.
* #Luciano Miselli e Giovanni Pio Palazzi, "DINAZZANO Notizie storiche", 1995.
<!--|COLLEGATE=...><!-- NOTE=2|--><!-- |TRADUZIONE=...-->}}
 
 
* AA.VV. "Casalgrande, un paese, la sua storia, la sua anima", Editrice Telesio, Milano 1993.
* Don Aldo Margini, "CASALGRANDE Memorie storiche, civili ed ecclesiastiche", Edizioni L'Aquilone, 1992.
* Ivan Basenghi e Luciano Miselli, "CASALGRANDE Immagini e vicende negli anni", Edizione Litostampa La Rapida, 1989.
* Luciano Miselli e Giovanni Pio Palazzi, "DINAZZANO Notizie storiche", 1995.
 
[[Category:ER_COMUNIEPAESI]]