Nimêl: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 1:
{{Metacaixa
|id=0
|color=
|bt1=Arzân
|bt2=Miranduléś
|bticona1=[[File:Bandiera_di_Reggio_Emilia.PNG|16px]]
|bticona2=[[File:Mirandola-stemma.gif|16px]]
|ps1=
__NOTOC__
{{dialortArz| dial=Arzân}}
[[File:Pig_suckling.png|thumb|250px|Scrôfa ch'la dà al lât a i latòun]]
Al '''nimêl''' ("maiale" in [[italiân]]) (nòm sientéfich l'é ''Sus scrofa'', e ânca ''Sus domesticus''), o pôrch, l'é un ''suide'' dumê ed la faméja ed quî che gh'àn al maméli ed l'ôrdin di ''Artidattili Suiniformi''. Al mâs'c al s' ciâma '''vèr''' e la fèmna '''scrôfa''', mèinter i céch în ciamê '''latòun'''. L'é òna dal bèsti da masèl pió sparpagnê e pió druvê da l' òm, ânca per la tânta rôba ch' al pōl dêr, che vân dal lònghi lavurasiòun dal só chêrni, al sfrutamèint dal sèdli (secònd un antîgh dét : ''' dal nimêl an s' bóta vìa gnît!''').
Line 9 ⟶ 20:
[[File:Pig DSC03969.jpg|thumb|left|Latòun ind al stâmbi]]
L' alevamèint dal nimêl sèmbra ch' al sìa dimòndi antîgh, e figûri ed quî che prén èser i pió antîgh ed la râsa în ânca ind al pitûri int i mûr ed la grôta 'd Altamira [http://it.wikipedia.org/wiki/Grotte_di_Altamira] ( dal 40.000 p.C. cîrca). As pèinsa che al nimêl al sìa stê dumê intōren al 5.000 p.C. in Cina e di sègn pôch pió frèsch a ghîn ânca in Mesopotamia. Al nimêl l'é sèimper stê necesâri ind al sistêma dal magnêr ed l'òm e la só réca prudusiòun al l'à purtê a èser cgnusû da tót. Dimòndi dal carateréstichi ed la cunfurmasiòun o ed la manēra ed fêr dal nimêl în andêdi a fêr pêrt dal parlêr ed quêşi tôti al cultûri (quêşi sèimper in sèins de [[schîva]] o d' ufèişa, fîn 'd arivêr a la biastèma).
Al caratérestichi nutrièinti ed la chêrna ed nimêl, réca ed grâs, în forsi a l'urègin ed quêlch precèt ed soquânti religiòun (in particulêr soquânti ed còli nêdi in zôni chêldi dal Pianêta) che pruibésen ed magnêrel o mèten di lémit int al magnêrel. Al nimêl per êter al mâgna ed tót, e per tânt ind al zôni geogrâfichi in dóve a gh'é al deşêrt o al quêşi deşêrt, da per tót sgnêdi dal pôch magnêr, al mutîv dal precèt religiōş che a n' in pruibés la preşèinsa in pió che magnêren la chêrna e i sòt prodòt, al pōl èser arvisê ind al fât che, insém al piân dal magnêr, al nimêl as mèt in concorèinsa dirèta cun l'òm: al só alevamèint dòunca al pré mìa gnîr che a descâpit ed la quantitê dal magnêr per l'òm.
Line 65 ⟶ 76:
<!--|COLLEGATE=...><!-- NOTE=2|-->
|TRADUZIONE= [http://it.wikipedia.org/wiki/Maiale it: Maiale]|}}
|ps2=
{{dialort | dial=Pramsân}}
{{Aboz}}
[[File:Landsvin-gris.JPG|thumb|Di gosèn]]
Line 75 ⟶ 87:
{{interprogetto|commons=Category:Sus scrofa domesticus|wikt=en:nimêl}}
|sel=1
}}
{{BESTIE EMILIANE}}
| |||