Arzintèla: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
Nessun oggetto della modifica
Riga 4:
|bt1=Arzân
|bt2=Bulgnais
|bt3=MiranduléśMudnéś
|bt4=Miranduléś
|bticona1=[[File:Bandiera_di_Reggio_Emilia.PNG|16px]]
|bticona2=[[File:Bandiera_di_Bologna.PNG|16px]]
|bticona3=[[File:Mirandola-stemmaBandiera_di_Modena.gifPNG|16px]]
|bticona4=[[File:Mirandola-stemma.gif|16px]]
|ps1=
__NOTOC__
Line 65 ⟶ 67:
Al '''lusért''' én dal bisti cinén cun quater zanp. Comm tott i sàn, a cal bisti qué ai piès ed stèr al såul o in vatta al [[préda|prêd]] bujänti. I canbien la temperatura dal låur corp spustànds stra al sît al såul e quî a l'ånnbra.
 
|ps3=
{{dialortCass | dial=Mudnés |cass=MUD}}
 
[[File:Maggia_lacerta_viridis_viridis_fg05.jpg|thumb|destra|250px|Un rugór]]Al '''rugór''' (nòm [[latèin]] ''Lacerta bilineata'') l'è na [[Arzintèla|luśértla]] ed la famìja di ''[[Lacertidae|Lacertidi]]'', dimòndi śvélt, ed culór [[vérd]] (tant ch'a s dìs ''t'è vérd cum un rugór'').
 
==Cóm l'è fat==
Al só corp 'l è stréch e lóngh, cumpàgn ai luśértli, cun la còvva lónga e puntùda. <br>Quand i én grand i én lóngh circa 30 cm e i pésen intóren ai 35 grâm. A gh'n è 'd quī ch'i én pió gròs ed 40 cm ed lunghèssa e 'd 40 grammi ed pēś.
<gallery>
File:Smaragdeidechse 2011-04-24.jpg
File:Smaragdeidechse 2011-05-08.jpg
</gallery>
 
==Comportamèint==
I rugór i én [[bésti]] cun un fort sèins dal teritòri: i mas'c' i fan la lòta in dla stagiòun di amór. A diferèinsa di luśértli, i rugór i preferéssen stèr lughê in di prê e in dl'érba piotòst che 'rampichèr-es. I pàsen 'l [[invêren|invéren]] a durmìr nascòst in di bùś in dla tèra o in di vec' mur.
 
===Magnèr===
I màgnen sovertót di [[insêt]], dal [[lumèga|lumèghi]], di [[ragn]], di [[lumbrìgh]], dal [[Mosca|moschi]], dal [[parpàja|parpài]] e via a discòrer.
===Riproduzione===
I rugór i én pròunt ad acupièr-es intór'n a i dū an.
II mas'c', ch'ed sòlit i én bòun e tranquéll, in dal tèimp dl acopiamèint dop la [[durmìda d'invéren]], i dvèinten catìv da mat e se un èter mas'c' al vin atàch a la só fèmna igh cùren adrê finchè al n'và via.<br>
Al rît par fèr l'amór l'è bèin bóss, e al tàca quand al mas'c' al dà un murzgòt a la còvva dla fèmna.
I fan tra i 6 e i 25 [[óv]], in di pòst mói e chèld, ad eśèimp i [[élber|èlber]] mèrz.
 
==In dóv al s càta==
[[Immagine:Distribution of Lacerta bilineata and Lacerta viridis.png|thumb|destra|{{legend|green|Rugór nostràn}}{{legend|blue|Rugór estéren}}]]
Al rugór al s'pò catèr in [[Spagna]], [[Frància]], [[Andòra]], [[Austria]], [[Croàsia]], [[Germâgna|Germània]], [[Monaco]], [[Slovènia]], [[Svézzra]], [[Régn Unî|Règno Unî]] e [[Itàlia]].<br/>
In [[Italia]] al gh'è dapertót, méno ch'in [[Sardàggna|Sardègna]].
La só zòna ed difusiòun l'è cumpàgna a quèla ed la ''Lacerta viridis'', un rugór estéren (ch'a s càta in dl'Euròpa da l'est) in dal nord-est Itàlia.
 
==Èter progèt==
{{interprogetto|commons=Lacerta bilineata|wikispecies=it:Lacerta bilineata}}
 
|ps4=
 
{{dialortCass| dial=Miranduléś| cass=MUD}}