Ronald Reagan: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 22:
Dòp 'n inìsi in di an Quarànta in du 'l éra da la banda di demucràtic, 'l éra stâ 'n sustenitōr ad [[Harry S. Truman]], in dal cōrs di an Ssanta al s davśìna invéci a i republicàṅ.
[[File:Ronald Reagan in The Bad Man (1941).png|
Durànt la guèra fréda, c'n al nóm 'd “Agìnt T-10”, al fà i nóm a 'l [[FBI]] ad soquànt sò culéga suspetâ 'd èsar di cumunìsta cuma [[Larry Parks]], [[Howard Da Silva]] e [[Alexander Knox]] ch'i vìn'n acsè casâ via da [[Hollywood]]. In séguit, anc se registrâ incóra in dla lista di eletōr demucràtic, ''Reagan'' al dà 'l sò apòǵ a i candidâ presidènt republicàṅ [[Dwight D. Eisenhower]] (in dal 1952 e in dal 1956) e [[Richard Nixon]] (in dal 1960).
Riga 28:
A la fiṅ di an Ssanta al vîṅ elèt guvernadōr dla [[Califòrgna]] e in dal ''Stat 'd Òr'' al gh armàgn par dū mandâ pò in dal 1976 al próa a ciapàr la ''nomination'' dal sò partî par dvintàr presidènt di [[Stat Unî]] ma 'l pèrd al primàri cóntar [[Gerald Ford]], subentrâ a [[Richard Nixon]]. In tut al manéri un grand eletōr dal stat ad [[Washington (stat)|Washington]] al vōta par lò in dal dè dl'elesiòṅ ad [[Jimmy Carter]].
[[File:Ronald_Reagan_and_Nancy_Reagan_aboard_a_boat_in_California_1964.jpg|
''Ronald'' al gh próa incóra in dal 1980 e 'sta vòlta al gh la cava a bàtar ''Carter'' ch'al s pòrta a cà sōl siē stat e 'l [[Distrét ad Culùmbia]]. muciànd sù al 41% di vōt cónt't al 50,7% ad ''Reagan''. Par la prima vòlta da 'l 1952 i republicàṅ i ciàpan la magiurànsa a 'l senàt ma minga a la cambra.▼
[[File:Official_portrait_of_President_Reagan_and_Vice_President_Bush_1981.jpg|230px|thumb|right|Reagan c'n al sò vice e presidènt ch'al vgnarà dòp ad lò [[George H.W. Bush]]]]
▲''Ronald'' al gh próa incóra in dal 1980 e 'sta vòlta al gh la cava a bàtar ''Carter'' ch'al s pòrta a cà sōl siē stat e 'l [[Distrét ad Culùmbia]]. muciànd sù al 41% di vōt cónt'
▲[[File:Ronald_Reagan_and_Nancy_Reagan_aboard_a_boat_in_California_1964.jpg|245px|thumb|right|Ronald cun la Nancy in dal 1964]]
Al 30 ad Mars dal 1981
Tgnénd adrē a la sò lìnea liberìsta e dal pōls férum, al sò manifèst pulìtig al dgiva „Al guèr'n al n è minga la sulusiòṅ dal nòstar prubléma, al guèran 'l è 'l prubléma“, al 5 'd Agóst al lasa a cà tut 'd un cōlp 11.345 cuntrulōr ad vōl ch'i ér'n in siòpar. In séguit, par dar un squasamènt a l'ecunumìa americàna, al taca a 'rbasàr a róta 'd còl al tasi ispirànd-as a la [[Curva 'd Laffer]], ardupiànd acsè al déficit federàł ma dand un cuć a la carsùda dal sò paéś. Al mét anc soquànt di suo a la [[Cōrt Supréma]] cuma la [[Sandra Day O'Connor]] prima dóna a tōr-'g-an part. Quàt'r an dòp al vîṅ cunfermâ presidènt spasànd via 'l candidâ demucràtic [[Walter Mondale]] ch'al vins sōl a cà sua in [[Minneśòta]], par sōi 3.800 vōt e 'l 0,18% ad difarénsa, e in dal [[Distrét ad Culùmbia]], rocafòrt sèmpar demucràtica, in dua però ''Reagan'' al gh la cava a rivàr a 'l 13,73% (tant par dir, in dal 2016 chè [[Donald Trump]] al s è farmâ a 'l 4% cónt'r al 90,5% dl'[[Hillary Clinton]]).
Durànd al sò secónd mandâ al fà la paś cun 'l [[URSS]] ad [[Michail Gorbačëv]], al bumbàrda la [[Lìbia]] tintànd ad cupàr [[Muammar Gheddafi]] dòp 'n atintâ a na discutéca 'd [[Berlîṅ]] frequentàda da di suldâ americàṅ e 'l finìs in mèś a 'l scàndal [[Iran-Contras]] in du la sò aministrasiòṅ, par liberàr di ustàǵ americàṅ parśunēr in [[Iràn]], l'ivâ vindû 'd nascòst dgl'armi a [[Teheran]] durànt i an d'l embârg. C'n i bèsi muciâ sù ''Reagan'' 'l iva finansiâ la lòta arvultóśa di [[Contras]] in [[Nicaràgua]].
Finìda la sò caréra pulìtiga, da èx presidènt, ''Reagan'' al fà savēr 'd èsar malâ 'd [[Alzheimer]], murénd al 5 ad Śugn dal 2004 dòp déś an a 'l incìrca. C'n i sò 69 an chi lò 'l è stâ in alóra 'l presidènt elèt più vèć ad sèmpar (batû sōl par [[Donald Trump]] in dal 2016 quànd al ''Tycoon'' 'l iva bèla cumpiû 70 an) e 'l presidènt ch'l è scampâ da piò (93 an) dòp [[Gerald Ford]].
== Culegamènt estéran ==
| |||