|
[[File:Monica_Seles.jpg|210px|thumb|right|La Monica Seles al servìsi]]
La '''Monica Seles''' (''Monika Seleš'' in jugoślàv[[Sèrb-Cruàt]], ''Mónika Szeles'' in [[ungheréś]]) l'è stada na tenìsta americàna, nada in [[JugoslaviaJuguślàvia]] a [[Novi Sad]], sità śmèla ad [[Mòdna]], al 2 ad'd Dicémbar dal 1973. L'è dvintàda americàna in dal 1994 e dalda 'l 2007 l'è anc na sitadìna ungheréśa.
In dla sò caréra l'è stada la nùmeronùmar òṅ in dla clasìfica [[WTA]] par 178 stmani e l'à vins 53sinquànta-tri tìtui in dal singulàr, 9nóṿ ad quéi dal Grand Slam e 6siē in dal dòpi.
=== Biugrafìa ===
La ''Monica Seles'' la taca a śugàr a tennis[[tènis]] a siē an e a nóṿ an la vins al sò prim turnéo. In dal 1985 la vins un turnéo a [[Miami]] e la vèṅvîṅ duciàdanutàda par 'l alenadóralenadōr [[Nick Bollettieri]] ch'al la cunvìns a stablìr-as in di [[Stat Unî]] insém a la sò famìja p'r iscrivàr-'s a la sò acadèmmiaacadèmia ad'd tènis a [[Bradenton]], in [[FloridaFlòrida]].
La ''Monica ''la dróa la rachéta sèmparsèmp'r a dudū maṅ, anc s'l'è mansìna, e la gh la cava sèmpar a far andàr fòrt la bucìna da tut al bandi faghénd sèmpar di sîg quand la la culpìs.
=== 1988-1992 ===
La fà al'l sò debùt in dal sircùit in dal Mars dal 1988 in dal turnéo ad [[Boca Raton]] e la dvénta na prufesiunìsta al 13 ad Favràr dal 1989. In Maǵ la vins al sò prim tìtul dal WTA a [[Houston]] baténd in finàl la [[Chris Evert]] par 3-6, 6-1, 6-4. Al méś dòp la riva in semifinàl ala 'l [[Roland Garros]] pardénd còntracóntar la nùmeronùmar òṅ dal mónd, la [[Steffi Graf]]. La finìs 'l an ala 'l sèst pòst in clasìfica.
In dal 1990 Monicala ''Seles'' la dvènta a 16 an e 6 méś, la più śóvna ad sèmpar a vìnsarvìns'r al [[Roland Garros]] in finàl còntracóntar la [[Steffi Graf]]. A la fiṅ d'l an la vins anc al [[Virginia Slims Championships]] baténd l'argintìna [[Gabriela Sabatini]] in sinc sètset in dla finàla e la dvènta la nùmeronùmar 2 in clasìfica, vinsénd 9 turnéo in dla stagiòṅ.
In dal 1991 Monicala sèrba la taca la stagiòṅ a la granda: la vins 'l [[Australian Open]] còntrabaténd la [[Jana NovotnaNovotná]] e pò àtar dudū tìtui in Mars (quand la dvénta la nùmeronùmar òṅ ala 'l pòst addla [[Steffi Graf]] dòp quàt'r an) e in Avrìl. La vins incóra a [[ParìśParì]] in finàl còntracóntar la spagnólaspagnōla [[Arantxa Sánchez Vicario]] ma la salta [[Wimbledon]] parp'r naun periustìtprubléma fìśic e la ''Graf'' la gh tóśtōś alacsè 'l prim pòst. La ''Seles'' lal'armàgn saltaférma siē stmani epar lapò tórnaturnàr a śugàr a gl'l [[US Open]] ein du la'l vinsbat còntrala [[Martina Navrátilová]] e la tórna in sima a la clasìfica.
In dal 1992 la ''Monica'' la vins àtar 10déś tìtui WTA (tri dal Grand Slam, in [[Austràglia]] còntracóntar la [[Mary Joe Fernández]], in [[Franza|FranciaFrància]] còntracóntar la [[Steffi Graf]] in tri sèt e in di [[Stat Unî]] còntracóntar la [[Arantxa Sánchez Vicario]]). La pèrd la finàl ad [[Wimbledon]] còntracóntar la [[Steffi Graf]] ma la vins a [[Tokyo]], a [[Oakland]] e ala 'l [[Virginia Slims Championships]] baténd la [[Martina Navrátilová]] cuma l'iva fat anc 'l an prima.
La taca bèṅ anc al 1993 vinsénd par la tèrsa vòlta in [[Austràglia]] (incóra còntracóntar la [[Steffi Graf]]) e a [[Chicago]]. Fiṅ lè, in dal perìud fra 'l Śnar 1991 e 'l Favràr 1993, la ''Monica Seles'' l'à vins 22vint-a-dū tìtui WTA andànd in finàl 33 vòlti su 34 turnéo disputâ vinsénd al 93% dal vòlti (159 gari vinsi e 12 pardùdi). In di turnéo dal Grand Slam la và incóra méj, cun 55 gari vinsi su 56.
=== 1993-2003: agresiòṅ e ritóran ===
Al 30 'd Avrìl dal 1993 a sucèdsucéd un quèl mai vist: durànt al turnéo 'd [[Ambûrg]], mèntarméntar la ''Seles'' l'è drē a punsàr sintàda durànt 'l incòntarincóntar còntracóntar la [[Magdalena Maleeva]], la ciàpa na curtlàdascurtlàda ain ladla schina par ''Günther Parche'', un fan sfegatâ addla [[Steffi Graf]]. La ''Monica'' la patìs un shock treméndtarménd in dla mènt e l'è custréta a lasàr al tènis par piò ad dudū an, pardénd la sò puśisiòṅ ad nùmeronùmar òṅ.
Purtròp ''Günther Parche'' la gh 'l à fata a far andàr al ròbi cuma al vliva: dòpDòp al ritirbandòṅ dla ''Seles'', la ''Graf'' la tórna ada èsar la nùmeronùmar òṅ e a vìnsar di turnéo dal Grand Slam a tut andàr.
La ''Monica Seles'' la tórna a śugàr sólsōl in d'l Agóst dal 1995 e la vins al [[Canadian Open]] ad [[Turònt]] mèntarméntar la pèrd la cumbatùda finàl di [[US Open]] par maṅ addla [[Steffi Graf]]. In dal 1996 la vins al sò ùltim tìtul dal Gran Slam, gl'[[Australian Open]].
In di an sucesìṿ la vins incóra soquànt turnéo ([[RåmmaRóma]] in dal 2000 còntrabaténd l'[[Amélie Mauresmo]], par dir-'n una) e la sa stablìs fisa in dal primi déśi śugadóri in dla clasìfica WTA ma la n tórna piùpiò a i livèi ad'd prima, anc par via ad 'n infurtùni ala 'l [[pē]] sinìstar.
La s ritìra definitivamènt a 34 an, dòp avér vins anc 3 vòlti la [[Federation Cup]] cunc'n i [[Stat Unî]] e na mdaja ad'd brónś a gl'Ulimpiàdi ad [[Sydney]] in dal 2000, baténd la [[Jelena Dokić]] cunc'n al puntéǵ ad 6-1, 6-4.
=== Finàli in di Gran Slam ===
[[File:Monica_Seles_interview.jpg|175px|thumb|left|MonicaLa Seles durànt n'intervìsta]]
<table class="tabe">
}}
[[Categoria{{DEFAULTSORT:TENNIS|Seles Monica]]}}
[[Categoria:SPORT|Seles MonicaTENNIS]]
[[Categoria:SPORT]]
| 