''(Lēś anca eli [[avertèinsi generèli]] a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)''<br><br>
La '''celiachìa''' (''celiachia'' in [[itagliàn|itagliàṅ]], da 'l grēc ''κοιλιακός'', "dla pansa", da ''κοιλία'', "pansa") l'è l'intolerànsa ch'a se śvilùpa a 'n sert punt dla vìta 'd na persòuna, p'r al magnèr ch'al tègna dàinter la [[gliadèina]], pcunsèin dal [[glùtin]], ch'al s cata però in dimòndi magnèr.
I agìnt celìec, ch'i s sìen catê acsè dôp di eśàm apòsta dmandê apòsta dai dutōr, i n'gh'avrànavrèven minga da magnèr dal robi indû 'gh sìa dàinter anca sōl pôc glùtin, perchè laa reasiòungh'gnarèv subìt n'infiamasiòun diai [[vìl intestinêl]], lch'èi quèlase 'dstricarèven strichèr-esa in'l dàinterindàinter, edi spiatlèr-esse spiàtlarèven in dal bâs, sàinsae dòuncain stèrstarèven più lè a fèr al só mistēr dl asorbimèint intestinêl.<br>Se i celìec i n'fisèn briśa a mèint a quêl ch'i magnen, a fùria 'd infiamèr-es, i budē i n'tgnarèven più strìca la [[mèrda]], cun dal scarghèdi arèinti arèinti ed [[diarèa]]. La [[salùt (stèr bèin)|salùt]] la in perdarèv e la deblèsa la turèv pē.
A 'l dè 'd incō l'ùnic rimédi ch'a s cgnùsa a 'l riguèrd 'l armàgn la cuntìnva atensiòun a n'magnèr gninta gninta ch'al tègna dàint'r al glùtin.
