Cungrès ad Vièna: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Creata pagina con "{{Metacaixa |id=0 |color= |bt1=Miranduléś |bticona1=16px |ps1= __NOTOC__ {{dialort | dial=Miranduléś}} File:CongressVienna.jpg|280px|thum..." |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 14:
Al '''Cungrès ad Vièna''' l'è stada na cunferénsa ch'a gh'è stada in dal castèl ad [[Schönbrunn]] (''Schloß Schönbrunn'' in [[tedésc]]), in alóra capitàł d'l [[Impēr Austrungàric]], da 'l 1 ad Nuvémbar dal 1814 a 'l 9 ad Śugn dal 1815. I gh'ìvan tòlt part i rapreśentànt di più impurtànt paéś dal cuntinènt ch'i vlìvan turnàr a mét'r a pòst al ròbi cum i éran prima dla [[rivulusiòṅ francéśa]] e dal guèri ad [[Napulèòṅ]]. Al puśisiòṅ pulìtichi i éran dū: i gh'éran qvéi ch'i vlìvan ścanślàr tut i cambiamènt pulìtig e terituriài par far turnàr incòsa cum in dal pasâ e di àtar ch'i éran dal pinsēr «Tgnir dacàt andànd avànti», in àtri paròli a gh'éra da far anc di cumprumés.
C'n al cungrès
Par la prima vòlta al puténsi européi i ìvan decìś che par dar-'g un taj c'n al guèri a gh'éra da mét'r-as sintâ a 'n tàvul a dascórar dna sulusiòṅ ch'a psis andàr bèṅ a tut.
Riga 22:
== Partesipànt ==
[[File:Map_congress_of_vienna-fr.png|
* [[Impēr Austrungàric]]
Riga 46:
== I cambiamènt più impurtànt ==
[[File:Italia_1815.png|400px|thumb|right|L'Itàglia in dal 1815]]
La [[Rùsia]] la tulìva 'l [[Ducâ ad Varsàvia]] méntar la [[Prùsia]] la tiràva dènt'r anc al [[Granducâ ad Poznan]], la [[Westfàglia]] e la [[Renàgna]] setentriunàla. La sità 'd [[Cracòvia]] l'armagnìva na sità libra. Al [[Régn Unî]] al purtàva a cà dal culògni in [[Àśia]] ch'i éran stadi dla [[Frància]]. La [[Nurvégia]] la pasàva da la [[Danimàrca]] a la [[Śvèsia]] mént'r a nasìva in [[Ulànda]] un stat cusèṅ più grand fra la [[Frància]] e 'l [[Régn Unî]] ch'al mitìva insém al vèci ''Pruvìnsi Unìdi'' cun di teritòri sóta 'l cuntròl dl'[[Àustria]] che pò i daràṅ vita in dal 1830 a 'l [[Bélgi]]. Soquànt régn tedésc, ch'i éran dvintâ più grand, i dàvan vita a na lśéra ''Cunfederasiòṅ Tedésca'' c'n a cap l'[[Àustria]] e la [[Prùsia]].
== La situasiòṅ in Itàglia ==
Al [[Régn ad Sardéggna]] al sa ślargàva cun la [[Savòia]], al [[Piemónt]] e l'èx [[Repùblica ad Génuva]]. L'[[Àustria]] la tgniva 'l sò cuntròl su 'l [[Régn Lumbàrd-Vènet]], cun la [[Repùblica 'd Venèsia]] ch'la sparìva definitivamènt da la stòria. Al [[Granducâ ad Tuscàna]] al pasàva a gl'[[Aśbûrg-Luréna]] mént'r a turnàva a vìv'r al [[Duchêt ed Mòdna e Rèz|Ducâ 'd Mòdna]] cunsgnâ a gl'[[Àustria-Este]] ch'in séguit i tiraràṅ dènt'r anc al [[Ducâ 'd Masa e Caràra]]. Al [[Ducâ ad Parma, Piasénsa e Guastàla]] al pasàva a la [[Maria Luisa 'd Àustria]], mujér ad [[Napulèòṅ]], in fiṅ ch'la campàva pò al sarév turnâ a i [[Burbòṅ]] ch'i sa psìvan cunsulàr in cal méntar c'n al [[Ducâ 'd Luca]]. In dal sènt'r Itàglia al papa al turnàva a cmandàr su 'l [[Stat dla Céśa]], cun dèntar [[Bulógna]], [[Frara]] e la [[Rumàgna]] ma sénsa la [[Transpadàna fraréśa]], teritòri storicamènt e culturalmènt emigliàṅ, e la sità 'd [[Avignòṅ]] turnàda a i francéś. In [[Basitàglia]] [[Ferdinànd IV di Burbòṅ]] al psiva mét'r insém al [[Régn ad Nàpuli]] c'n al [[Régn dla Sicìglia]] ciulànd-'l a 'l maresiàl [[Gioacchino Murat]], cugnâ 'd [[Napulèòṅ]].
|sel=1
| |||
