C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Un córuv négar


Al “paradòs di córuv”, cgnusû anc cuma “paradòs di córuv négar” o “paradòs 'd Hempel”, 'l è 'n paradòs lògic strulgâ in di an Quarànta par Carl Gustav Hempel par dimustràr i lìmit dal prucedimènt lògic indutìṿ, a 'l intèran dal mètud sientìfic, in cunfrònt a qvél dedutìṿ dal silugìśum 'd Aristotel.

Un póm rós

C'n al mètud sperimentàł dla siénsa mudèrna i luminàri i pōlar tiràr dal cuncluśiòṅ faghénd a mènt a qvél ch'a sucéd in gir, rivànd dònca a far di ragiunamènt universài parténd da di fat véra particulàr. Nutànd che tut i córuv ch'a gh'ém la manéra 'd védar i èṅ scûr, a s prév rivàr a dir che tut chi uśèi lè i èṅ négar, in fiṅ a próva cuntrària. Tut al vòlti ch'a vdém una 'd cal bèsti lè négri, la nòstra règla la s irubustìs sèmpar da piò, dònca:

  1. córuv → négar (s'a cat un córuv alóra 'l è nég'r ad sicûr)

mo 'n fat dal gènar se véra, druànd la lògica, al pōl anc èsar scrit arbaltànd la questiòṅ in cla manéra chè:

  1. ¬négar → ¬córuv (s'a cat un quèl minga négar alóra al n è briśa 'n córuv 'd sicûr)

A cal punt chè la teurìa la cata cunférma sèmpar da piò minga sōl vdénd di àtar córuv négar ma anc, e chè 'l stà 'l paradòs, di póm rós parchè (1) 'l è equivalènt a (2).

Mo csa gh'èntr'n-i i póm c'n i córuv? Gnint.

Una dal spiegasiòṅ dal paradòs 'l è che catàr dal ròbi minga négri par pò dir che tut i córuv i èṅ négar al gh'à sèns ma sōl par na cria infiniteśimàla parchè s'a fus pusìbil muciàr sù tut i quèi minga négar, e 'l sìngul póm rós 'l è òṅ ad chi śavàj lè, a s prév dir sénsa dubi che i córuv i èṅ négar esénd ch'in dal muć ad tut i lavōr minga nég'r a n gh 'n è gnanc òṅ.