Pan
St artéccol qué l é scrétt in bulgnaiṡ |
Al pan l'è un magnèr strai pió cmón e inpurtànt dal månd.
L'è un inpâst ed farénna (nurmalmänt ed furmänt, mo däl vôlti anch'ed saigla, ed méi, ed furmintån, e vî acsé) e âqua, ch'al vegn lassè fermentèr, livèr (äl vôlti int'na stû) e pô còt in fåuren. A la fén l'è cunfeziunè in tanti manîr e as azonta spèss dî ingrediént regiunèl.
As dîs ch'al pan miåur in Emégglia-Rumâgna al séppa quall ed Frèra.
L'a un pòst fundamentèl int'la tradiziån ocidentèl cme cumponänt primèri dl'alimentaziån: acsé tant che l'è dvintè sinònim ed "magnèr, alimänt". Pr'esänpi, as pôl pinsèr al Pèder Nòster: Das incû al nòster pan ed tott i dé. In Cina i magnen pió spass dal rîs che dal pan.
Ingrediént
Äl rizèt pió cuntadénni prevèden dåu pèrt ed farénna ed furmänt e onna d'âcua, un pió nôv e onn ch'al végn da l'inpâst prémma (livè naturèl, o anch'ed bérra), mo anch' pr'esänpi ed saigla.
Al nomm
La parôla pan la végna dal latén panis, con l'istess significhè.