Artécol in dialèt arzân

Al Mûnt La Nûda(Monte La Nuda in [[italiân]) l' é 'na séma ed l'Apenèin Tôsch-Emiliân êlta 1.895 mēter insém al livèl dal mêr.

Vésta ed la séma in invêren

La muntâgna l'é dèinter int al teritôri dal vèc Pêrch dal Gigânt, adès al fà pêrt dal [Pêrch Nasionêl ed l'Apenèin Tôsch-Emiliân]].

Geograféia

modifica

La séma dal mûnt l'é ins*m al cunfîn tra Emélia e la Tuscâna, tra i cmûn ed Culâgna, (pruvîncia ed Rèz), e Fivsân, Mâsa-Carêra, in Lunigiâna. Al mûnt a 's câta int la pêrta a mezdé dal Pâs dal Cerēto.

 
Mûnt La Nûda con Cerēto Lêgh e al Pâs dal Cerēto

.

Urégin dal nòm

modifica

An sa mia da dōve al deşvégna al nòm "La Nûda", ânca s' al pōl pinsêr. Dal pêrta emiliâna, in tèimp indrē al mûnt al gnîva ciamê "Êlpi dal Piēli" (Alpi delle Pielle in italiân) o "Nûda dal Piēli" (Nuda delle Pielle in italiân), a câşva ed la grôsa preşèinsa ed piēli biânchi insém ai sō fiânch quî vêrs nôt. Al nòm d' adès al pré èser stê tôt dal nòm més da i mapadōr che l' àn tōt dal dét ed quî dal pôst per tóti al pastûri d'ed sōver a i lémit dal bôsch che in dialète égh dîşén: in t'la nudda (difâti ânch al Mûnt Nûda int al mudnèiş al gh'îva préma dal j amzûri militêri tót 'n êter nòm). Da la pêrt ed la Lunigiâna, a gh'é invēci l'ûş dialetêl ed dêr al nòm an'tla Nuda a la pêrta pió êlta dal muntâgni ed l'Apenèin, a sgnêr la muntâgna plêda, sèinsa êlber

Stôria

modifica

Int j ân 20 dal XX sècol insém a la séma dal mûnt è stê tirê só 'na stasiòun râdio p'r al comunicasiòun tra la Marèina Militêra ed La Spèsia e la pêtra êlta ed l' Itâlia. Ânca se bandunêda da un bèl pô 'd ân l'impiânt l'é incòra stâgn.

Impiânt

modifica

Pôch sòta la séma, insém al fiânc ed Cerēto, în stê tirê só i pûnt 'd arîv ed la pêrta d'ed sōver dal segiovéi ch' a vînen druvêdi dal cèinter per scì ed Cerēto Lêgh.

Cme tóti al sémi ed l' Apenèin Tōsch-Emiliân, cun un bèl srèin, l'é pusébil mirêr al mêr légor, al gróp dal j işèli tuscâni, la Corsica e bòuna pêrt ed l'êrch alpèin.

Mûnt cu l'istès nòm

modifica

Int l' Apenèin Tôsch-Emiliân a gh' în dal j etri muntâgni cia mêdi "Nûda": óna la 's câta int al gróp dal Mûnt Giovio, atâch al Lêgh sânt; óna aşvèin da Côren al Schêli; l'ûltma l'é aşvèin al Pâs dal Giavarèl.

Colegamèint d'ed fōra

modifica


Nôta: cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da Monte La Nuda trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.