Burdó
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Burdó (Bordeaux in Francéś, a s lèś [bɔʁˈdo]) l'è na sità dal sud-òvest dla Frància ad duśènt-quarànt'òṅ-mila abitànt, la nòna dal paéś, ch'la s cata in dal dipartimènt dla Girónda in dla regiòṅ dl'Achitàgna. 'L è 'n pòrt impurtànt in s'l Atlàntic parchè la dasfrùta bèṅ al fiùm Garóna ch'a gh pasa in mèś. La sò àrea metrupulitàna l'è la quàrta più granda dla repùblica miténd insém un migliòṅ e dū 'd abitànt.
Al sò mòt, in latìn, 'l è „LILIA SOLA REGVNT LVNAM, VNDAS, CASTRA, LEONEM“ ch'a vōl dir «I śii, da par lōr, i tìnan sù la Luna, gl'óndi, al castèl e al lèòṅ». L'è divìśa in òt quartēr e sinc cantòṅ (da 'l 2015, pima i ér'n òt) e 'l sò clima 'l è qvél atlàntic. In dal 1154 l'è dvintàda na sità ingléśa, par matrimòni ad dū curóni, e la l'è armàśa par tri sécui.
La sità, tiràda sù in dal tèrs sècul prima 'd Crist, l'è famóśa p'r al sò vèṅ, al Burdó, ch'al dà anc al nóm a 'n culōr misć fra 'l maròṅ e 'l vióla, e anc p'r al sò sèntar stòrig, fat da 347 edifìsi, dvintâ patrimòni mundiàł dl'umanità in dal 2007 par qvéi d'l UNESCO.
Al 91,2% di burdunéś i èṅ impgnâ in dal tersiàri, sōl al 4,7% al lavóra in dl'indùstria (al màchini dla Ford e 'l gumi dla Michelin) e al 3,8% in dal custrusiòṅ. In sità a gh'è anc un caśinò (in dal quartēr Bordeaux-Lac). I turìsta i èṅ dū migliòṅ è mèś 'l an a 'l incìrca.
Al sò sìndig, da 'l 2014, 'l è 'l republicàṅ Alain Juppé, èx prim minìstar dla Frància.
Persunàǵ famóś ligâ a Burdó
- Francisco Goya, pitōr spagnōl mòrt a Burdó
- Jacques Raymond Brascassat, pitōr
- Michel de Montaigne, filòśuf, scritōr e pulìtig
- Barbara Schulz, atōra
- Édouard Molinaro, regìsta
- René Clément, regìsta
- Florent Serra, tenìsta
Culegamènt estéran
Àtar prugèt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Burdó
