Aiuto:ISTRUZIONIBASE/Arcurdêres

A gh'é di lavōr da tgnîr in mèint quând as lavōra ind la Vichipèdia

Règoli per chi scrév

Al sugèt l'é impurtânt

Vichipèdia l'é 'n' enciclopedéia che tót a pōlen cambiêr. Per còst, j artécol a gh'àn 'd avèir infurmasiòun da enciclopedéia, e a gh'àn da parlêr ed sugèt impurtânt. A gh'é cuntinvamèint dal discusiòun insém a còl ch' é impurtânt o mēno, int la Vichipèdia, mó in nisûn chêş a gh'à d' èser (p'r al règoli ed la Vichipèdia) un artécol insém a ògni abitânt de sté mònd, o 'd ògni fâbrica ch'la vènd quèl, o p'r ògni véia 'd ògni sitê dal mònd

Impurtânt: Vichipèdia, ânca s' l' é in dialèt, l'é un lavōr sèri, e j artécol a gh'àn 'd èser sèri. Bişògna druvêr un linguâg "pulî" e an scréver mia dal stupidêdi.

In tót i môd, a gh'în ânca di prugèt fradē per tóti i lavōr ch' an în mia adât per 'n' enciclopedéia.

J artécol a gh'àn da parlêr préma ed tót "dal sogèt" e mia 'd la "parôla" dal nòm dal sugèt, dòunca: tót al pàgini éch pêrlen sōl ed la spiegasiòun e 'd cm' as drōva 'na parôla o 'na frêş cûrta, acsé cm' ed sôlit, as câten in un disionâri, a duvrén èser més int al Vichisionâri.

Int al Vichisionâri in italiân a gh'é 'na categoréia ed parôli in Emiliân Rumagnōl e t' la cât ché. In pió l'é drē spetêr l'apruvasiòun un Vichisionâri in Emiliân.

Còl ch' é stê dét da di persunâg famōş, da félm o da di léber, insòma al citasiòun, as pōlen catêr int al prugèt Vichiquote in dóv' a gh'é ânca 'na categoréia ed pruvêrbi emiliân e rumagnōl.

La Vichipedia l'é fata da la Wikimedia Foundation, 'n urganişasiòun sèinsa mîri ed guadâgn ch' la gh'à un móc 'd êter prugèt, quisché:

Commons
Surzéi e risōrsi (EN)

Wikiquote
Pruvêrbi in emiliân rumagnōl

Wikiversity
Universitê int al web (IT)

Wikibooks
Léber e librèt 'd istrusiòun (IT)

Wikisource
Documèint léber (IT)

Vichisionâri emiliân &
Vichisionâri rumagnōl
Disionâri (incòra in prōva)

Wikinews
Nuvitê e nutési (IT)

Wikispecies
Catâlogh dal bèsti e dal pianti (EN)

Meta-Wiki
Urganişasiòun di prugèt ed Wikimedia (EN)

Incòra, Vichipèdia, an n'é mia al pôst in dó mèter di stódi fât da tè — a vōl dîr ch' an 's pōl mia mèter dal teoréi nōvi se préma în mia gnûdi fōra in un quêlch léber o in quèl 'd êter. Per còst a sré dmèj mèter "sèimper" da dóve t'é tôt al j infurmasiòun. Guêrda ânca ché (in italiân).

Mandêr pêra tót

La polética ch' as drōva ind al scréver insém a Vichipèdia l'é còla che j artécol a gh'àn 'd èser scrét in môd da mandêr pêra tót (in inglèiş as díş: neutral point of view breviê cun NPOV) guêrda ché e ché (in italiân). Còst a vōl dîr che ògni vōş ch' a vîn scrét in Vichipèdia la gh'à da tgnîr cûnt di parèir, dal idèj e dal j upiniòun (ch' siém valid!) ed tót insém a l'argumèint e mia 'd ûn o 'd 'na pêrta sōl. La mîra ch' a gh'òm nuêter Vichipediân l'é còla 'd infurmêr e spieghêr bèin, sèinsa avèir la pretèişa ed cunvînser quelchidûn. Mó còst an vōl mia dîr che i nôster artécol a dâghen tōrt o ragiòun a tót al 100%, perché a ghé srà sèimper sòta, sòta al parèir, l'idèja e l'upiniòun insém a l'argumèint ed chî scrév. Però còst an vôl mia dîr ch' an 's pôsa mia mèter di parèir insém a l'argumèint ed la vōş, as pôlen mèter però ch'a sién cme upiniòun ed quelchidûn impurtânt d'ed fōra ed chî scrév. Per esèimpi" Chi é 'd acôrdi cun còst al dîş che…" opór "Al Sgnōr X, profesōr ed l'Universitê Y, al pèisa che…".

Ét pré lēşer che 'n artécol al gh'à di prublēma ed neutralità, a vōl dîr che cl' artécol l'é stê scrét secònd 'n idèja sōl o al gh'à dal j infurasiòun ed pêrt; in pió an va mia bèin gnân mèter in vésta un'idèja a dân ed 'n' etra. In tót i môd a s' aspèta che chi scrév al pôsa druvêr 'sèimper al bòun sèins.
St'al règoli în impurtânt préma 'd tót quând es pêrla ed religiòun, ed polética e via acsé, mó în ânca d' avèir in mèint quând as pêrla ed lavōr mēno delichê, per eşèimpi ed matemâtica o' zōgh. Guêrda ânca ché (in italiân)

Citing sources oséia numinêr al surzèi

Al règoli ed Vichipèdia a dîşen che bişògna numinêr sèimper in dó a s'é tôt al jnfurmasiòun ed la vōş che t'é drē scréver, e la manēr piò vâlida l' é còla ed mèter 'na nôta, acsé ch'é stê dét ind la pêrt "Nôti" dal j istrusiòun. Al nôti e al surzéi a dân 'na grôsa mân a catêr pió infurmasiòun e verifichêr còl ch' a t'é scrét. Se gh'é un sît internèt ch' al gh'à dal j infurmasiòun in pió insém a l'argumèint ch' as pêrla in un artécol bişògna mèter al colegamèint a cól sît sòta la sesiòun "Colegamèint d'ed fōra". Tót i léber interesânt insém a l'argumèint bişògna mèter al tétol e al nòm ed j avtōr sòta la sesiòun "Lésta di léber", mó sōl s' în mia stê druvê da 'na nôta o cme surzéia per l'artécol. Guêrda ânca ché (in italiân)

Copyright oséia règoli dal dirét 'd avtōr

An 's pōl mia zuntêr a Vichipèdia dal materiêl (fôto e/o tèst) sòta al dirét 'd avtōr (copyright) sèinsa al permès ed còl ch' al gh'à i dirét insém al lavōr. Quând ét zûnt dal j infurmasiòun in un artécol, ét gh'è 'd èser sicûr ch' al sia farèina dal tó sâch e 't gh'ê da druvêr al tō parôli. Âncha cupiêr un tèst che in urégin l'é in italiân, inglèiş o in n' êtra léngua e mètrel in dialèt l'é şbaliê: a gh'é da cambiêr dal parōli e lasêr intât la sustânsa. Ricôrdet che tót còl ch'ét cât insém a Internèt l'é sòta al dirét 'd avtōr, a mēno che al sît al gh' âbia scrét cêr al cuntrâri.
Guêrda ânca ché (in italiân) Ricôrdet bèin: gnînt al t' impedés de dmandêr al proprietâri dal sît un permès!

I dialèt emiliân e rumagnōl

Cm'ét pō vèder, l' Emiliân e al Rumagnōl în mia léngui unîdi. In cla Vichipèdia ché as pōl lavurêr cun nōv dialèt: per l'Emiliân a gh'é: bulgnèiş, mudnèiş, arzân, pramzân, piaşintèin, ferarèiş, pió mantvân e cararèiş (st' j ûltem, dû ânca s'în mia int l'Emélia, a pêrlen un dialèt emiliân), per la Rumâgna a gh'é un dialèt sōl: al dialèt rumagnòl.
Quând a té scrév 'n artécol bişògna mèter un segnêl per fêr capîr che dialèt t'é druvê: bişògna zuntêr al Template:Variant in cla manēra ch'é: {{Variant|XXX}}}, in dó in pôst dal XXX égh va més al côdis dal dialèt (i côdis di dialèt în tót e-scrét int la pàgina dal Template). Un ch'al scrév in arzân al druvarà {{Variant|ARZ}} Al pàgini as pōlen fêr in pió 'd un dialèt per còst a gh'é un mudèl fât aposta e l'é al Template:CASSETTO. L' é asê, ind l'istèsa pàgina fâta in n'êter dialèt, zuntêr sòta o préma (guêrda al règoli ché sòt) ed cl'êter pès la scréta: {{CASSETTO|XXX|nòm}}, in dó in pôst dal XXX égh va més, cme d'ed sōver, al côdis dal dialèt e al post ed "nòm" al tétol ed la pàgina ch'ét vō mèter in vésta ind al tó dialèt (cfr. Emélia-Rumàgna). 'Na vôlta finîda la tó pêrt a gh'é da zuntêr sòta al tó scrét {{FINE CASSETTO}}, acsé che sòta as pôsen zuntêr diêter casèt in êter dialèt
In cla manēra ché:

tèst, tèst, tèst

Impurtânt: se int la pàgina, in dóv' ét vō zuntêr un tó scrét, a gh'é sōl un êter dialèt ch' al gh'à mia préma dal tèst {{CASSETTO|XXX|nòm}}, e dôp al tèst {{FINE CASSETTO}}, ét gh'è da zuntêri té e mèter al pôst dal XXX al côdis ed cól dialèt e in pôst dal "nòm" al nòm scrét in cól al dialèt ed la pàgina. Còst l'é impurtânt perché s' an t' fê mia acsé, dôp che t'é zuntê al tó "casèt", al scrét ed cl' êter dialèt al vîn mia vést, da chiêter utèint, divîş dal còl che t'é scrét té.

Per fêr còl ch'é stê scrét ch'é 'd sōver a gh' é dal règoli, còsti:

1. An 's pōl mia cambiêr 'na pàgina sól per cambiêr un dialèt ch' an n'é mia al tó. Per eşèimpi: s' a gh'é 'na pàgina in pramzân, an 't pō mia cambiêrla in arzân, piotôst zûnt al tó scrét cun al sistēma di casèt.

2. A sré dmèj, s'ét fê di cambiamèint in 'na pàgina ch' an n'é mia ind al tó dialèt, druvêr al dialèt scrét ind la pàgina.

3. Quând a s fân i casèt, ed sôlit as và per ôrdin alfabètich (arzân, bulgnèiş e via acsé).

4. Se l'argumèint l'é lighê a 'na zôna in dóv' as pêrla ûn di dialèt emiliân o rumagnōl al prém casèt al dêv èser còl dal dialèt ed cól pôst. Per eşèimpi s' es pêrla ed Luciano Pavarotti o 'd la Ferrari o dal cmûn ed Sasōl al prém casèt al dêv èser còl mudnèiş, s' es pêrla ed Londra o dal mêrel alōr as và in ôrdin alfabètich.

Cundòta

Vichipèdia la gh'à 'd èser un abiĵnt in dó as lavōra in amicésia e tramquilitê. Mó as sa che int la prâtica agh'é dal vōlti di mumèint ch'a s quistiòuna o an s'é mia dacôrdi, mó j elemèint ed la cumunitê a gh'àn da cumpurtêres cun cunisiòun, dal bòun sèins e druvêr dal bòuni manēri. Un di lavōr pió impurtânt da tgnîr in mèint l'é còl ch'ét gh' ê sèimper da pinsèr che chiêter utèint as cumpôrten in "bòuna fèid". An pinsêr mai che quèlchidûn al sia drē cumpurtêres cun 'd la malésia. Se quelchidûn al fà quèl ch' ét dà fastédi o che a tè an 't piêş mia, lâsegh un mesâg a la mân int la pàgina ed "Discusiòun" ed la vōş o diretamèint int la só pàgina ed discusiòun utèint e dmândegh al pèrchè al s'é cumportê acsé o perché la fât còl cl'à fât. Tânti vōlti ét prê vèder ch' al gh'à 'vû al sō ragiòun, cun còst ét prê schivşêr dal quistiòun e fêr dal mapèl. Guêrda ânca ché (in italiân)

Fêr ed j artécol nōv

Quând t'é drē fêr un artécol nōv in Vichipèdia, sèirca ed ricurdêret còl ch' a t'òm dét in ch' al j istrusiòun ché e 'd cumportêret cm'a t'òm spieghê, cme per eşèimpi al "Mandêr pêra tót". L'é sèimper impurtânt scréver al nôti da dó t'é tôt al j infurmasiòun per èser sicûr ch' a sién giósti. In tót al manēri quând as vōl fêr dal pàgini nōvi l'é dmèj èser registrê. Guêrda ânca ch'é (in italiân)

Cambiêr nòm ed 'na pàgina

S'ét cât 'na vōş che, secònd tP' al gh'à al nòm şbaliê (ricôrdet! sōl s' l' é ind al tó dièlet e/o t'é sicûr ed còl che t' é drē fêr) per piaşèir an fêr mia al "copiâ e incòla" ed la pàgina cun al tétol vèc in còla cun al tétol nōv – tra chiêter lavōr a sèlta fōra un dupiòun e a vîn divîş la "stôria" ed la pàgina in dó a gh'é l'elèinch ed chi l'à scréta e còl ch' a gh'é stê fât a l'artécol ed la vōş (elèinch dimòndi impurtânt da tgnîr unî ânca per ragiòun ed dirét 'd avtōr). La manēra giósta l'é "mōver" 'na pàgin in 'na nōva cun un tétol diferèint, mó sâpi che per fêr còst bişògna èser registrê. Vést ch' an gh'é mia 'na manēra giósta e sicûra de scréver, préma ed fêr di "muvimèint" a sré dmèj scréver quèl int la pàgina ed discusiòun ed l'artécol.
'N' êtra manēra per cambiêr nòm a 'na pàgina l'é còla ed druvêr i redirect per fêr còst as pōl schisêr al ptòun , ch'é cât sòta Avanzate che t' al vèd dôp avèir clichê inséma a Modifiche in êlta a mansèina, dōp avèiregh clichê insém a sêlta fōra "#REDIRECT[[Nome della pagina di destinazione]", l'é asê mèter al nòm nōv ed la pàgina in poşt ed Nome della pagina di destinazione.
'N' êter sitēma, fōrsi pió spéc mó dipènd da i gōst, l'é còl de schisêr al ptòun Sposta in êlta a dréta ed la pàgina ed la vōş préma ed Ricerca còst a 't pôrta int 'na pàgina in dóv' a gh'é scré tót còl ch'a 't gh' ê da fêr per cambiêr nòm a 'la vôş. Guêrda ânca ché (in italiân).

In pió guêrda ânca quisché:
C'sa mèter insém a Vichipèdia
C's' an mèter insém a Vichipèdia.

Adèsa ch'ét sê al necesâri ch'a gh'é da savèinr per cminsipiêr a lavurêr in Vichipèdia, cumîncia mó a scréver quèl o a fêr dal zûnti a dal vōs e dêr 'na mân!

Prōva còl ch't'è imparê e và a fêr prâtica int al fój ed prōva