Fundamentalîṡum religiåus
Artéccol in dialàtt bulgnaiṡ
As ciama fundamentalîṡum (religiåus) 'na brotta râza d integralîsum religiåus, ch'as à quand un cardänt al vôl a tótt i cûst che al só môds ed pinsèr e 'd vadder al månd (e anch qual d'ed là) al seppa ed valåur par totta la zänt. I êter i én dî infedêl, sénd che qualla dî èter l'è l'onnica religiån "vaira".
L'uréggin d'la parola 'fundamentalîṡum la vré dîr artåuren d'na religiån ai só fundamént d'l uréggin (vair o pinsè). Ed ste môd al fundamentalîṡum l'è spass lighè a la letûra däl sâcri scritûr sänza intermedièri, un fât inpurtànt pr'i protestànt e pió difûs in Itâglia stra i Tstimôn ed Géova.
Al fundamentalîsum l'è spass lighè al trai grandi religiån ch'al cradden int'un såul Dio: al Zudaisum, al Cristianêsum e l'Islam. Int'al religiån fundè såura tant divinitè al sré pió fâzil pinsèr a di mondi d'idee e dånca a un relativîṡum culturèl.
Par di mondi ed zänt al têrmin fundamentalîsum al sré druvè a däl teorî econòmichi (tipicamänt neoliberésstichi) par che al marchè l'aré da èser l'ónnic inspiradåur ed vètta socièl.
Créttichi modifica
Al têrmin fundamentalîṡum, cme anch quall ed integralîsum l'è da druvèr cun prudänza e amsûra. L'è difézzil ch'a quî ch'al véggna dé ste têrmin spzièl i én d'acôrd.